Vandaag moet een EPC enkel verplicht aanwezig zijn bij verkoop en verhuur. De vestiging van een zakelijk recht valt niet onder het toepassingsgebied. Daar komt echter binnenkort (op 1 april 2022) verandering in. De Vlaamse regering wil de EPC-verplichtingen immers ook van toepassing verklaren bij de vestiging van een recht van erfpacht of een recht van opstal. Let wel, de overdracht van dergelijke rechten valt niet onder het toepassingsgebied. Enkel het vestigen ervan zal EPC-plichtig worden.

Met deze aanpassing wil de Vlaamse regering het toepassingsgebied van de EPC-verplichtingen in overeenstemming brengen met dat van de renovatieverplichting voor niet-residentiële gebouwen, die op 1 januari van kracht is geworden. Het EPC (niet-residentieel, klein niet-residentieel) zal een belangrijk instrument vormen in de handhaving van die renovatieverplichting. Daarom moet het toepassingsgebied hetzelfde zijn, waaronder dus de vestiging van een recht van erfpacht of opstal. De regeling geldt zowel voor residentiële als niet-residentiële gebouwen.

Meer algemeen vindt de regering dat het “ook voor deze types van overdrachten nuttig en interessant is voor de nieuwe eigenaar om een duidelijk inzicht in de energieprestatie van de overgedragen eenheid te hebben”.

Er is nog een andere wijziging op til: vanaf 1 april 2022 zal er ook verplicht een EPC moeten zijn wanneer er geen publiciteit wordt gevoerd. Vandaag is het nog zo dat je enkel over een EPC moet beschikken wanneer er bij de verkoop actief reclame wordt gemaakt. Zuiver informele verkopen vallen buiten het toepassingsgebied.

Daar wil bevoegd minister Zuhal Demir verandering in brengen. Ook bij een informele verkoop zal er vanaf 1 april 2022 een EPC moeten zijn. Denk bijvoorbeeld aan verkopen binnen families, tussen vrienden, … Dit EPC moet aan de koper worden voorgelegd voor de ondertekening van de onderhandse verkoopovereenkomst of – als die er niet is – uiterlijk voor het verlijden van de authentieke akte. Bij verhuur verandert er niets: daar valt het EPC nog altijd weg als er geen publiciteit wordt gevoerd.

Vanaf 1 januari 2023 wordt een EPC bij verkoop en verhuur voor grote niet-residentiële gebouwen verplicht (= EPC-NR). De grens ligt op 500m². Gebouwen van maximaal 500m² of minder vallen onder het EPC klein niet-residentieel. Vanaf 1 januari 2025 moet ook ieder niet-residentieel gebouw met een oppervlakte van meer dan 1.000m² over een EPC beschikken, ook wanneer er geen sprake is van een verkoop of verhuur. Voor gebouwen tussen 500m² en 1.000m² ligt de deadline een jaartje later: op 1 januari 2026.

Om controle op het naleven van de renovatieplicht mogelijk te maken zal de koper binnen vijf jaar na de authentieke akte een nieuw EPC (k)nr moeten laten opmaken. Aan de hand daarvan kan dan nagegaan worden of de vereiste werken uitgevoerd zijn en of de energieprestatie (afdoende) is verbeterd.

Noteer tenslotte dat het VEKA ondertussen ook werk maakt van een publiek toegankelijke databron waarin je snel bepaalde EPC-gegevens zal kunnen terugvinden. Je zal er onder meer in kunnen terugvinden of er voor een bepaald goed al een (nog geldig) EPC is en wat daarvan de belangrijkste bevindingen zijn. Meer informatie daarover volgt.